Kolonoskopia
Kolonoskopia powinna być wykonana u osób powyżej 40 roku życia jako badanie profilaktyczne w kierunku wczesnego wykrycia nowotworu jelita grubego. Zalecana jest również u wszystkich, niezależnie od wieku, gdy występują objawy alarmujące takie jak: pojawienie się krwi w stolcu lub krew utajona w kale, utrata masy ciała, uporczywe parcie na stolec lub bezwiedne oddawanie stolca, bóle w dolnej części brzucha, przewlekłe zaparcie, przewlekła biegunka, zmiana kształtu stolca (np. stolec ołówkowaty). U pacjentów w grupie ryzyka rozwoju nowotworu (obciążony rodzinny wywiad onkologiczny, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) jako badanie przesiewowe.
Kolonoskopia jest badaniem pozwalającym na obejrzenie i ocenę śluzówki jelita grubego. Wykonuje się ją poprzez wprowadzenie do odbytu giętkiego przewodu o grubości palca wskazującego, zakończonego kamerą. Badanie to pozwala wykryć stany zapalne, polipy, zmiany nowotworowe. Podczas badania można pod kontrolą kamery pobrać wycinki do badań histopatologicznych, usunąć polipy, zaopatrzyć krwawienie.
Kolonoskopię wykonuje i ocenia doświadczony lekarz przy asyście pielęgniarki.
Badanie wymaga odpowiedniego przygotowania jelito musi być dobrze oczyszczone, wtedy uzyskany obraz będzie wyraźny i pozwoli na prawidłową ocenę ściany jelita.
Od około tygodnia przed badaniem zaleca się nie spożywać owoców pestkowych, pokarmów z ziarnami. W przeddzień badania można spożyć jedynie normalne śniadanie i lekki obiad do godziny 15.00 i od tego czasu do momentu wykonania kolonoskopii nie należy przyjmować żadnych posiłków. Dozwolone jest picie jedynie płynów w dowolnej ilości (woda mineralna, herbata, kawa, sok jabłkowy). Lekarz kierujący na badanie przepisze nam specjalny środek przeczyszczający, który w zaleconych dawkach przyjmuje się przez cały dzień. Po zażyciu preparatu musimy przebywać w bezpośredniej bliskości łazienki. Zaleca się też picie dużej ilości płynów, około 3 litrów na dobę.
Przebieg badania
Kolonoskopia jest badaniem z reguły dobrze tolerowanym. Przed badaniem należy przebrać się w odzież ochronną. W trakcie badania pacjent leży początkowo na lewym boku, później lekarz poleca zmianę pozycji. Lekarz ogląda najpierw okolicę odbytu (sprawdza, czy nie ma tam przetok, guzków krwawniczych, ropni), smaruje miejsce wprowadzenia kolonoskopu żelem miejscowo znieczulającym i powoli wprowadza kolonoskop do jelita. Dociera do końcowego odcinka jelita grubego lub nawet do jelita cienkiego i wycofując endoskop ocenia dokładnie wygląd i odchylenia od stanu prawidłowego. Badaniu kolonoskopowemu może towarzyszyć uczucie rozpierania, wzdęcia, związane z wykorzystaniem powietrza do rozszerzenia światła jelita. Kolonoskopia z reguły trwa od 15 do 40 minut.
Przygotowanie do badania kolonoskopii
Efektywność wykonywanych badań diagnostycznych zależy zarówno od sposobu ich wykonania, ale też od odpowiedniego przygotowania się pacjenta. Po skierowaniu na badania należy skonsultować z rejestratorką lub pielęgniarką sposób postępowania przed badaniem.